Academic Journal
بررسی و تحلیل نقش قافیه در به‌کارگیری واژه‌های عربی در شعر فارسی
| العنوان: | بررسی و تحلیل نقش قافیه در به‌کارگیری واژه‌های عربی در شعر فارسی |
|---|---|
| المؤلفون: | طاهره قاسمی |
| المصدر: | مطالعات زبانی و بلاغی, Vol 14, Iss 33, Pp 305-324 (2023) |
| بيانات النشر: | Semnan University, 2023. |
| سنة النشر: | 2023 |
| المجموعة: | LCC:Language and Literature |
| مصطلحات موضوعية: | شعر, قافیه, واژه‌های عربی, اقتباس, Language and Literature |
| الوصف: | نفوذ دین اسلام در ایران و توسعه و انتشار زبان عربی در سرزمین‌های مجاور، مانند ایران، باعث به‌کارگیری زبان عربی در زبان فارسی شد. به‌قدری زبان فارسی با زبان عربی آمیخته شد که نمی‌توان واژه‌های عربی را از زبان فارسی تفکیک کرد. در این بین، قافیۀ اشعار، به‌ویژه در قالب قصیده، نقش ویژه‌ای داشت. شاعران هنگام ضرورت و تنگنای قافیه، واژه‌ها را از زبان عربی انتخاب می‌کردند. زمانی که سیر قصیده را در زبان فارسی بررسی می‌کنیم، حتّی در نخستین قصیده‌هایی که از زبان فارسی بر جای مانده است، دیده می‌شود که واژه‌های عربی زیادی در قافیه استفاده شده است. علاوه بر آن، شاعران، واژه‌های عربی غریب‌تر و نامستعمل‌تری را نیز در قافیۀ اشعارشان به کار برده‌اند؛ در صورتی‌که در متن‌های منثور نخستین، واژه‌های عربی بسیار کم به کار رفته است. برخی از شاعران، مانند منوچهری، انوری و خاقانی، واژه‌های عربی بیشتری در قصیده‌های خود استفاده کرده‌اند. در غزل، واژه‌های غریب و مهجور عربی کمتر در زبان فارسی کاربرد داشته است. در مثنوی‌ها قافیه از سبک عصر خود پیروی می‌کند؛ یعنی در قرن‌های نخستین شعر فارسی، واژه‌های عربی کم است و در قرن‌های بعدی، استعمال بیشتری دارد. همچنین حرف آخر قافیه، در واژه‌گزینی قافیه، تأثیر زیادی دارد. اگر شاعر، حرف «گ» را انتخاب کند، واژه‌های قافیه، فارسی می‌شوند. این مقاله به بررسی نقش قافیه در به‌کارگیری واژه‌های عربی پرداخته و از نخستین شاعران، چون رودکی، فرّخی و منوچهری آغاز کرده و در پایان، نتایج آماری استفاده از قافیه‌های عربی را به‌صورت نمودار نشان داده است. |
| نوع الوثيقة: | article |
| وصف الملف: | electronic resource |
| اللغة: | Persian |
| تدمد: | 2008-9570 2717-090X |
| Relation: | https://rhetorical.semnan.ac.ir/article_8296_35542c0178e8ae2df9cc778e7f1678e3.pdf; https://doaj.org/toc/2008-9570; https://doaj.org/toc/2717-090X |
| DOI: | 10.22075/jlrs.2023.28810.2194 |
| URL الوصول: | https://doaj.org/article/bb6a26f8aecf4d8c8b0d7e85f7580268 |
| رقم الانضمام: | edsdoj.bb6a26f8aecf4d8c8b0d7e85f7580268 |
| قاعدة البيانات: | Directory of Open Access Journals |
| تدمد: | 20089570 2717090X |
|---|---|
| DOI: | 10.22075/jlrs.2023.28810.2194 |