التفاصيل البيبلوغرافية
| العنوان: |
Son dönem Osmanlı düşüncesinde Mu'tezile algısı ; Mu'tezile perception in last period Ottoman thought |
| المؤلفون: |
Gökaran, Mehmet |
| المساهمون: |
Kavşut, Muhammet Sait |
| بيانات النشر: |
Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü |
| سنة النشر: |
2023 |
| مصطلحات موضوعية: |
Kelâm, Mu'tezile, Islah, Osmanlı, Yeni ilm-i kelâm, Kalam, Mu'tazila, Improvement, Ottoman, New science of kelâm |
| الوصف: |
Osmanlı'nın son dönemlerinde, Avrupa'da yaşanan teknik ve bilimsel gelişmelere paralel olarak muhtelif dinî-felsefi akımlar boy göstermiştir. Mezkûr inkârcı akımlara kelâmî düşüncenin geleneksel bakış açısıyla cevap üretilememesi, büyük bir sorgulama ve yüzleşme ihtiyacını gündeme getirmiştir. Kelâm ilminin savunmacı kimliğine karşın, eldeki mevcut kaynakların yetersizliği ve akılcı bakış açısının ön plana çıkarılması ihtiyacı, yeni bir yol inşa etmenin gerekliliğini ortaya koymuştur. Nihayet bu arayış, "Yeni ilm-i kelâm" hareketinde vücut bulmuştur. Aklı önceleyen yapı ve kullanılan metotlar bakımından, "yenilik hareketi" ile "Mu'tezile" arasında benzeşen pek çok yönden söz etmek mümkündür. Nitekim son dönem Osmanlı müellifleri, Mu'tezile'ye karşı klasik eserlerde gördüğümüz ağır eleştiri ve ithamlar yerine, daha ılımlı bir tavır takınmışlardır. Bu bağlamda Mu'tezile mezhebinin akıl ve özgür iradeyi önceleyen fikirleri, modern inkârcı akımların İslâm karşıtı tenkitlerine cevap olarak kullanılmıştır. Oryantalist araştırmacıların Mu'tezilî düşünceyi teşvik edici söylemleri de bu gayretlerin itici unsurları arasında yer almıştır. Öte yandan Mu'tezile'nin toplum nezdindeki "görece" olumsuz imajı ise kimi âlimlerimizi özgürlük ve sorumluluk gibi problem alanlarında "Mâtürîdî" kisvesini kullanmaya sevk etmiştir. ; In the last periods of the Ottoman Empire, various religious-philosophical movements emerged in parallel with the technical and scientific developments in Europe. The inability to produce answers to the aforementioned denialist movements with the traditional point of view of theological thought has brought up the need for a great questioning and confrontation. Despite the defensive identity of the science of Kalam, the inadequacy of the available resources and the need to bring a rational point of view to the fore revealed the necessity of building a new path. Finally, this quest was embodied in the "New Science of the Word" movement. It is possible to talk about many similarities between the "innovation ... |
| نوع الوثيقة: |
master thesis |
| وصف الملف: |
application/pdf |
| اللغة: |
Turkish |
| Relation: |
Tez; Gökaran, M. (2023). Son dönem Osmanlı düşüncesinde Mu'tezile algısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.; https://hdl.handle.net/11468/12565 |
| الاتاحة: |
https://hdl.handle.net/11468/12565 |
| Rights: |
info:eu-repo/semantics/openAccess |
| رقم الانضمام: |
edsbas.ABDFD4A0 |
| قاعدة البيانات: |
BASE |